جوامع مسلمان چین؛ روایت یک الگوی ملی‌گرایی فراگیر از تنوع، وحدت و شکوفایی ظرفیت های استراتژیک

چین تقریباً ۱۰۰ میلیون (نزدیک به ۸٪ از کل جمعیت کشور) مسلمان را در ده گروه قومی، از جمله هویی‌ها (عمدتاً چینی‌زبان)، اویغورها، قزاق‌ها، قرقیزها، تاجیک‌ها، تاتارها، سالارها، دونگ‌شیانگ‌ها، بونان‌ها و یوگورها، در خود جای داده است. برخلاف روایت‌های غربی از آزار و اذیت مذهبی، رویکرد چین به اقلیت‌های مسلمان با هماهنگی مذهبی تحت مدیریت دولت تعریف می‌شود - چهارچوبی که در آن دولت به طور فعال از اعمال مذهبی حمایت می‌کند و در عین حال همسویی با وحدت ملی و ارزش‌های سوسیالیستی را تضمین می‌کند. در طول چهار دهه گذشته، این رابطه از آشتی پس از مائو به یک مدل پیچیده از حکومت مشارکتی تکامل یافته است، و جوامع مسلمان نقش سازنده‌ای را در چشم‌انداز اقتصادی، اجتماعی و ژئوپلیتیکی چین ایفا می‌کنند.
زمینه تاریخی: از انقلاب فرهنگی تا ادغام مدرن
پس از انقلاب فرهنگی (۱۹۶۶-۱۹۷۶)، که فعالیت‌های مذهبی را به شدت محدود کرد، اصلاحات دنگ شیائوپینگ (۱۹۷۸ به بعد) سیاستی را با عنوان «احیای مذهبی در مرزهای سوسیالیستی» آغاز کرد. مساجد بازسازی شدند، مدارس اسلامی بازگشایی شدند و رهبران مذهبی در نظام سیاسی ادغام شدند. تا دهه 1990، چین انجمن اسلامی چین (CIA) را تأسیس کرد، یک نهاد تحت نظارت دولت که بر مساجد، صدور گواهی حلال و آموزش مذهبی نظارت داشت. این نهادینه‌سازی مانع از رادیکالیزاسیون خارجی شد و در عین حال هویت اسلامی را حفظ کرد.
یک تغییر اساسی در دهه 2000 رخ داد که زیرساخت‌ها، آموزش و فقرزدایی در سین کیانگ و سایر مناطق با اکثریت مسلمان را در اولویت قرار داد. تا سال 2020، تولید ناخالص داخلی سین کیانگ از سال 1978 نزدیک به 20 برابر شده بود و فقر در هر 62 شهرستان ریشه کن شد. نکته مهم این است که این توسعه با حمایت مذهبی هدفمند همراه بود: اکنون بیش از 25000 مسجد در سراسر کشور فعالیت می‌کنند (از جمله 24000 مسجد در سین کیانگ) و دولت بودجه مدارس قرآنی، زیارت حج و انتشارات اسلامی را تأمین می‌کند.

۱۶۰۰ مسجد تاریخی

همکاری مثبت: نمونه‌های عینی از نقش‌های سازنده
۱. ادغام اقتصادی:
- جامعه هویی در نینگشیا و گانسو به مرکزی برای صنعت حلال چین تبدیل شده است که اکنون سالانه بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار درآمد دارد. کارآفرینان هویی در فرآوری مواد غذایی، نساجی و تجارت الکترونیک (به عنوان مثال، پلتفرم "حلال مال" علی‌بابا) پیشرو هستند.
- در سین کیانگ، کشاورزان و صنعتگران اویغور به بازارهای جهانی عرضه می‌کنند: پنبه (۳۰٪ از تولید چین)، میوه‌های خشک و فرش‌های دستباف. برنامه "کاهش فقر صنعتی" دولت از سال ۲۰۱۴، ۱.۲ میلیون اویغور را از فقر نجات داده است.

۲. حفظ اجتماعی و فرهنگی:
- آموزش اسلامی با بودجه دولتی: مؤسسه اسلامی سین کیانگ سالانه بیش از ۱۰۰۰ امام جماعت را آموزش می‌دهد و الهیات سنتی را با قانون و علم مدرن ترکیب می‌کند.
- پروژه‌های میراث فرهنگی: دولت ۱۶۰۰ مسجد تاریخی (مثلاً مسجد جامع شی‌آن) را مرمت کرده و مدارس زبان اویغور را تأمین مالی کرده و هویت زبانی را حفظ کرده و در عین حال زبان ماندارین را برای تحرک اقتصادی ترویج می‌دهد.
۳. مشارکت سیاسی:
- مسلمانان در کنگره ملی خلق (NPC) و دولت‌های محلی کرسی دارند. در سین کیانگ، ۴۰٪ از مقامات سطح شهرستان اویغور یا قزاق هستند.
- به طور فعال با افراط‌گرایی مقابله می‌کند؛ در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۸ فتواهایی در محکومیت تروریسم صادر کرد و کارگاه‌های «افراط‌گرایی‌زدایی» آن از سال ۲۰۱۷ به ادغام مجدد بیش از ۵۰۰۰۰ نفر کمک کرده است.
۴. تعامل جهانی:
- چین از جوامع مسلمان خود برای دیپلماسی قدرت نرم استفاده می‌کند. سالانه میزبان «جشنواره‌های فرهنگ اسلامی» با حضور هیئت‌هایی از بیش از ۵۰ کشور با اکثریت مسلمان است.
- بازرگانان اویغور و هویی به عنوان پل‌های فرهنگی در آسیای مرکزی و خاورمیانه عمل می‌کنند. به عنوان مثال، بازرگانان هویی در ایوو (ژجیانگ) به بیش از ۱۵۰ کشور کالا عرضه می‌کنند که ۴۰٪ از تجارت آنها شامل کشورهای اسلامی است.
تحول روابط: ارتقاءهای کلیدی (۱۹۹۰-۲۰۲۳)
- دهه‌های ۱۹۹۰-۲۰۰۰: تمرکز بر توسعه اقتصادی و بازسازی زیرساخت‌های مذهبی پس از دهه‌ها سرکوب.
- دهه‌های ۲۰۱۰: تغییر به سیاست‌های «جامعه هماهنگ» - ترکیب اقدامات امنیتی با کاهش فقر، آموزش و حفظ فرهنگ (به عنوان مثال، مراکز آموزش حرفه‌ای سین کیانگ برای ریشه‌کنی افراط‌گرایی).
- دهه‌های ۲۰۲۰: چارچوب «مدرنیزاسیون به سبک چینی» به صراحت شامل هماهنگی مذهبی است. کتاب سفید ۲۰۲۳ در مورد سین کیانگ بر «حقوق برابر برای همه گروه‌های قومی» تأکید دارد و سیاست‌هایی مانند موارد زیر را دنبال می‌کند:
- مراقبت‌های بهداشتی و آموزش رایگان برای همه قومیت‌ها.
- قوانین ضد تبعیض که از پوشش مذهبی محافظت می‌کند (مثلاً حجاب در فضاهای عمومی).
- ابتکارات دولتی برای مدرن‌سازی مناسک اسلامی (مثلاً برنامه‌های قرآن دیجیتال، خدمات فقهی آنلاین).
تحلیل TOWS: اقلیت‌های مسلمان در آینده چین (۲۰۲۴-۲۰۵۴)
این تحلیل عوامل داخلی/خارجی را در شش بُعد بررسی می‌کند تا فرصت‌ها و خطرات استراتژیک را ترسیم کند.

ابعاد:
1. نقاط قوت (S)
2. نقاط ضعف (W)
اقتصاد:
1. صنعت حلال = بازاری بیش از 100 میلیارد دلار؛ کارآفرینان هویی تجارت فرامرزی را هدایت می‌کنند. ثروت منابع سین کیانگ (نفت، پنبه) در زنجیره‌های تأمین ملی ادغام شده است.
2. نابرابری‌های منطقه‌ای: درآمد سرانه در سین کیانگ 60 درصد استان‌های ساحلی است. وابستگی بیش از حد به یارانه‌های دولتی برای برخی بخش‌ها.
مذهب:
1. بیش از 25000 مسجد؛ آموزش اسلامی با بودجه دولتی برای مقابله با افراط‌گرایی ضمن حفظ ایمان.
2. محدودیت‌ها بر نفوذ مذهبی خارجی؛ کنترل دولتی، خودمختاری را محدود می‌کند. نسل‌های جوان‌تر با تنش بین سنت و مدرنیته روبرو هستند.
اجتماعی:
1. ریشه‌کنی فقر در مناطق مسلمان‌نشین؛ مراقبت‌های بهداشتی/آموزش عمومی. آموزش دوزبانه (اویغور/ماندارین) امکان تحرک رو به بالا را فراهم می‌کند.
2. شکاف‌های شهری-روستایی؛ جوانان روستایی با شکاف‌های شغلی روبرو هستند. ترس از جذب فرهنگی در میان برخی جوامع. سیاسی:
۱. نمایندگی مسلمانان در دولت (به عنوان مثال، ۴۰٪ مقامات اویغور در سین کیانگ).
۲. کنترل متمرکز، مشارکت سیاسی مردمی را محدود می‌کند. سیاست‌های امنیتی گاهی اوقات در سطح بین‌المللی به عنوان سیاست‌های سختگیرانه تلقی می‌شوند.
فرهنگ:
۱. حفاظت دولتی از میراث (مساجد، زبان‌ها، صنایع دستی). "گردشگری قومی" اقتصادهای محلی را تقویت می‌کند (به عنوان مثال، مسیرهای جاده ابریشم سین کیانگ).
۲. بازنمایی نادرست رسانه‌های جهانی، ناامنی فرهنگی را تشدید می‌کند. عصر دیجیتال، تاریخ‌های شفاهی سنتی را تهدید می‌کند.

چین از روابط مسلمانان برای مقابله با انزوای غرب استفاده می‌کند

ژئواستراتژیک:
۱. جوامع مسلمان به عنوان پل‌هایی به شرکای کمربند و جاده (BRI) (به عنوان مثال، آسیای مرکزی، خاورمیانه). بازرگانان هویی "دیپلماسی اسلامی" چین را در آفریقا و آسیای جنوب شرقی تسهیل می‌کنند.
۲. روایت‌های شوم "حقوق بشر" غربی، چین را در برابر دموکراسی‌های با اکثریت مسلمان منزوی و از آن ها جدا می‌کند. گروه‌های رادیکال از بی‌ثباتی منطقه‌ای سوءاستفاده می‌کنند (به عنوان مثال، افغانستان).
فرصت‌ها (O) - تهدیدها (T)
O1: طرح کمربند و جاده به عنوان کاتالیزور اقتصادی: جوامع مسلمان می‌توانند کریدورهای تجاری طرح کمربند و جاده را هدایت کنند (به عنوان مثال، مراکز لجستیک اویغور در کاشغر).
O2: احیای فرهنگی مبتنی بر فناوری: برنامه‌های زبانی مبتنی بر هوش مصنوعی، بایگانی دیجیتال نسخه‌های خطی اسلامی.
O3: دیپلماسی جهانی جنوب: چین از روابط مسلمانان برای مقابله با انزوای غرب استفاده می‌کند (به عنوان مثال، انجمن همکاری چین و کشورهای عربی)
T1: سلاح‌سازی ژئوپلیتیکی: تحریم‌های غرب علیه سین کیانگ، تجارت و سرمایه‌گذاری را مختل می‌کند.
T2: سرریز رادیکالیسم: بی‌ثباتی در افغانستان/پاکستان می‌تواند به افراط‌گرایی داخلی دامن بزند.
T3: چندپارگی هویت: سرخوردگی جوانان در صورت توقف رشد اقتصادی.

استراتژی‌های استراتژیک (SO، ST، WO، WT)
- استراتژی‌های SO (نقاط قوت + فرصت‌ها):
- "کمربند حلال" به رهبری هوی: گسترش کارآفرینی هوی به پروژه‌های زیرساختی BRI (به عنوان مثال، زنجیره‌های تأمین غذای حلال برای عربستان سعودی و امارات متحده عربی).
- میراث اسلامی دیجیتال: استفاده از هوش مصنوعی برای دیجیتالی کردن نسخه‌های خطی اویغور و ایجاد موزه‌های آنلاین جهانی، مقابله با روایت‌های "حذف فرهنگی".
- استراتژی‌های ST (نقاط قوت + تهدیدها):
- مقابله با تبلیغات از طریق صدای مسلمانان: آموزش محققان اویغور/هوی برای رد افسانه‌های غربی در رسانه‌های دولتی (به عنوان مثال، مجموعه "حقیقت سین کیانگ" از CCTV).
- ادغام امنیت-توسعه: پیوند مبارزه با تروریسم با فرصت‌های اقتصادی (به عنوان مثال، جوانان "رادیکال‌زدایی شده" در پروژه‌های انرژی سبز). - استراتژی‌های WO (نقاط ضعف + فرصت‌ها):
- اشتغال جوانان از طریق فناوری: با Alibaba/Tencent برای ایجاد استارتاپ‌های فناوری اویغور/هویی (مثلاً تجارت الکترونیک برای صنایع دستی سنتی) همکاری کنید.
- آموزش دوزبانه ۲.۰: ادغام مربیان هوش مصنوعی برای دانش‌آموزان روستایی برای پر کردن شکاف‌های مهارت ماندارین.
- استراتژی‌های WT (نقاط ضعف + تهدیدها):
- مناطق اقتصادی غیرمتمرکز: اجازه دادن به خودمختاری منطقه‌ای در تنظیم مقررات صنعت حلال برای کاهش واکنش‌های نظارتی مرکزی.
- امنیت مبتنی بر جامعه: آموزش امامان محلی به عنوان رابطان پلیس جامعه برای ایجاد اعتماد و کاهش نظارت شدید پلیس.
پیش‌بینی‌های آینده (۲۰۲۴-۲۰۵۴)
- تا سال ۲۰۳۰:
- جوامع مسلمان هسته اصلی موفقیت BRI چین خواهند بود؛ به طوری که تاجران اویغور بر لجستیک آسیای مرکزی تسلط دارند و کارآفرینان هویی صادرات مواد غذایی حلال به آسه‌آن را رهبری می‌کنند.
- حفظ فرهنگ دیجیتال، فرسایش هویت را کاهش می‌دهد: هوش مصنوعی نسخه‌های خطی باستانی را بازیابی می‌کند، در حالی که پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی «هویت اسلامی مدرن» را به نمایش می‌گذارند (به عنوان مثال، هنرمندان هیپ هاپ اویغور که سنت را با فرهنگ معاصر ترکیب می‌کنند).
- چالش کلیدی؛ مدیریت تحریم‌های غرب: چین برای جبران انزوا، روابط خود را با کشورهای جنوب جهان با اکثریت مسلمان (مانند پاکستان، اندونزی) تعمیق خواهد بخشید.
تا سال 2040:
- «هماهنگی قومی» به یک الگوی جهانی تبدیل می‌شود: رویکرد چین به اقلیت‌های مذهبی - ترکیب حمایت دولتی با استقلال فرهنگی - توسط کشورهای اسلامی که به دنبال ثبات هستند، مورد ستایش قرار خواهد گرفت؛ نقش خود را در حکومت اسلامی جهانی گسترش خواهد داد (به عنوان مثال، میانجیگری در اختلافات در جوامع مسلمان خارج از کشور).
- اقتصاد سین کیانگ؛ از مناطق ساحلی در رشد سرانه پیشی خواهد گرفت، که ناشی از انرژی سبز (خورشیدی/بادی) و تولید با فناوری پیشرفته است. جوانان اویغور در بخش‌های هوش مصنوعی و بیوتکنولوژی پیشرو خواهند بود.
- خطر: اگر تنش‌های جهانی تشدید شود، چین ممکن است با فشار برای «اصلاح» سیاست‌های مذهبی خود مواجه شود. با این حال، موفقیت آن در کاهش فقر و امنیت احتمالاً آن را از شکست‌های بزرگ دیپلماتیک محافظت خواهد کرد.

یک دارایی استراتژیک برای رهبری جهانی

- تا سال ۲۰۵۰:
- جوامع مسلمان؛ از هویت ملی چین قابل تشخیص نخواهند بود، و اسلام کاملاً در ارزش‌های سوسیالیستی ادغام خواهد شد. هویت «مسلمان چینی» به عنوان یک دارایی استراتژیک برای رهبری جهانی تلقی می‌شود و چین را قادر می‌سازد تا شکاف‌های شرق و غرب را از بین ببرد.
- عامل موفقیت حیاتی: ایجاد تعادل بین حفظ فرهنگ و نوسازی فناوری. اگر چین از سیاست‌های جذب‌گرایی اجتناب کند و رهبری مسلمانان محلی را توانمند سازد، تنوع مذهبی خود را به یک مزیت رقابتی تبدیل خواهد کرد.

نتیجه‌گیری: مدلی از ملی‌گرایی فراگیر
رابطه چین با اقلیت‌های مسلمان خود، نه از نوع تحمل منفعلانه، بلکه از نوع هم‌آفرینی فعال است. دولت با در نظر گرفتن هماهنگی مذهبی به عنوان امری ضروری برای وحدت ملی - نه یک امتیاز - آسیب‌پذیری‌های بالقوه را به نقاط قوت تبدیل کرده است. صنعت حلال، مشارکت‌های طرح کمربند و جاده و احیای فرهنگی دیجیتال نشان می‌دهد که چگونه جوامع مسلمان به معنای غربی آن «اقلیت» نیستند، بلکه معماران جدایی‌ناپذیر آینده چین هستند.
برای 30 سال آینده، موفقیت چین به دو ضرورت بستگی خواهد داشت:
1. توانمندسازی رهبری محلی مسلمانان در مدیریت اقتصادی و فرهنگی، کاهش کنترل از بالا به پایین در صورت امکان.
2. مقابله فعال با روایت‌های ژئوپلیتیکی از طریق صدای مسلمانان - نشان دادن به جهان که اسلام در چین در چهارچوب سوسیالیسم رشد می‌کند؛ نه علیه آن.
در حالی که چین مدرنیزاسیون به سبک چینی را دنبال می‌کند، جوامع مسلمان آن در اثبات اینکه تنوع و وحدت می‌توانند در کنار هم وجود داشته باشند، نقش محوری خواهند داشت- درسی که جهان به شدت به آن نیاز دارد.
منابع:

گزارش‌های رسمی شورای دولتی چین (۲۰۲۳)، داده‌های بانک جهانی (۲۰۲۲)، گزارش‌های انجمن اسلامی چین، آمار دولتی سین‌کیانگ (۲۰۲۰-۲۰۲۳) و مطالعات دانشگاهی مرکز مطالعات قومی دانشگاه پکن.

بازدید کننده محترم؛ لطفاً به لیست 50 وب سایت پربازدید در شبکه جهانی وب نگاهی بیندازید:

YouTube, Facebook, google, translate, gmail, weather, amazon, Instagram, cricbuzz, Hotmail, wordle, satta king, twitter, yahoo, yandex, sarkari result, Netflix, google maps, yahoo mail, roblox, whatsapp, NBA, BBC news, outlook, pinterest, flipkart, eBay, omegle, live score, tiktok, canva, ipl, premier league, hava durumu, ibomma, walmart, twitch, ikea, shein, linkedin, home depot, e devlet, lottery, snaptik, cricket, serie a, nfl, spotify, fox news, amazon prime;

هیچ وب سایت مرتبط با انتشار کتاب یا مدیریت پروژه در این لیست وجود ندارد. ما سخت تلاش می کنیم تا این مسائل مهم را به کانون تمرکز جوامع برسانیم. لطفا ما را از طریق رسانه های اجتماعی معرفی کنید، وبگاه ما را با دیگران به اشتراک بگذارید و به ما کمک کنید تا دنیای خود را به مکانی بهتر برای زندگی تبدیل کنیم؛ با احترام.