ساختار اجتماعی آذربایجان شرقی به شدت متاثر از سنت های اسلامی است و مذهب نقشی تعیین کننده در زندگی روزمره دارد. جامعه این استان به محافظه کاری با رعایت دقیق آداب و ارزش های اسلامی معروف است. موقعیت استراتژیک این استان در نزدیکی ترکیه و ارمنستان آن را به یک مرکز حمل و نقل ضروری تبدیل کرده است و جاده ها و راه آهن های زیادی از این منطقه می گذرند. مرزهای استان با آذربایجان و نخجوان نیز اهمیت این استان را در زمینه تجارت و بازرگانی افزایش داده است. امروزه دولت ایران در حال سرمایه گذاری قابل توجهی در منطقه آذربایجان شرقی برای ارتقای توسعه پایدار است. منابع طبیعی منطقه از جمله خاک حاصلخیز، ذخایر معدنی و منابع آب می تواند برای ایجاد فرصت های شغلی و رونق اقتصاد محلی مورد استفاده قرار گیرد. ارتقای توسعه پایدار در استان آذربایجان شرقی با هدف تامین نیازهای حال حاضر بدون به خطر انداختن توانایی نسل های آینده در تامین نیازهای خود انجام می شود.
شهر قزوین دارای چندین مکان تاریخی مهم از جمله مجموعه بازار تاریخی قزوین است که در فهرست میراث جهانی یونسکو قرار دارد. این بازار دارای بناهای معمارانه، مساجد و مدارس مهم دوره قاجار است و مرکز مهم تجارت و بازرگانی منطقه بوده است. از دیگر اماکن تاریخی مهم قزوین کاخ چهل ستون است که در دوره صفویه ساخته شده و به معماری و طراحی شهرت دارد و قلعه الموت که در قرون 11 و 12 به عنوان سنگر فرقه اسماعیلیه عمل می کرد. استان قزوین نیز قطب مهم هنری است و صنایع دستی سنتی آن نقش مهمی در میراث فرهنگی این منطقه داشته است. ویژگی هنر ایرانی ترکیب منحصر به فرد آن از تأثیرات اسلامی و ایرانی است که منجر به نقوش و طرح های پیچیده ای می شود که در همه چیز از معماری گرفته تا منسوجات یافت می شود. یکی از مهمترین سبکهای هنر ایرانی، سبک قزوین نام دارد که در قرن چهاردهم میلادی شکل گرفت و با نقوش پیچیده و رنگهای زنده آن مشخص میشود. این استان همچنین دارای چندین موزه و گالری است که آثار هنرمندان معاصر ایران را به نمایش می گذارد.
یکی دیگر از جنبه های قابل توجه فرهنگ استان لرستان، سنت های رقص آن است. مردم لرستان عاشق رقص هستند و از رقص های سنتی آنها می توان به سرپلی، چوب بازی و کوهی اشاره کرد. بیشتر این رقص ها در مراسم عروسی و سایر رویدادهای اجتماعی اجرا می شود و با آلات موسیقی محلی مانند دف (نوعی طبل)، کمانچه (یک ساز زهی) و نی (نوعی فلوت) همراه است. این سنت های رقص از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است و هنوز هم در استان ارزش زیادی دارد. استان لرستان خانه هنرمندان با استعداد بسیاری است که سهم زیادی در چشم انداز هنری ایران داشته اند. این استان به دلیل فلزکاری عالی خود شناخته شده است و مس رایج ترین ماده مورد استفاده در آن است. صنعتگران محلی از تکنیک های سنتی برای ایجاد طرح های پیچیده بر روی صفحات مسی استفاده می کنند که اغلب به عنوان قطعات تزئینی در خانه ها و مکان های عمومی استفاده می شود. ظروف مسی تولید شده در لرستان از کیفیت بالایی برخوردار است که جایگاه خود را به عنوان یکی از صنایع دستی ملی ایران به خود اختصاص داده است. رشته کوه زاگرس که از استان می گذرد سرشار از منابع معدنی مانند سنگ آهن، مس و سرب است.
از نظر اقتصادی، فعالیت اقتصادی استان گلستان بر پایه کشاورزی، گردشگری و تجارت است. این استان دارای زمین های کشاورزی حاصلخیز است که امکان فعالیت های کشاورزی مانند گندم، برنج، میوه ها و سبزیجات و غیره را فراهم می کند. این استان همچنین دارای بخش گردشگری توسعهیافتهای است که از ویژگیهای طبیعی و فرهنگی استان مانند پارک ملی گلستان، جنگلهای ناهارخوران و سنت اسبسواری ترکمن حمایت میشود. علاوه بر این، موقعیت استراتژیک این استان بین دریای خزر و ترکمنستان و همچنین نزدیکی آن به سایر کشورهای آسیای مرکزی، آن را به یک قطب تجاری مهم برای ایران تبدیل کرده است. استان گلستان دارای مزیت های رقابتی مختلفی است که می تواند به پیشرفت معاصر ایران به سمت توسعه پایدار کمک کند. به عنوان مثال، بخش کشاورزی استان، با حمایت از زمین های حاصلخیز و تامین آب کافی، می تواند کمک قابل توجهی به امنیت غذایی و خودکفایی ایران کند. علاوه بر این، نشانه های طبیعی و فرهنگی متنوع استان می تواند به عنوان یک مقصد گردشگری به بازار عرضه شود و به توسعه بخش گردشگری کمک کند.
استان سمنان دارای فرهنگ غنی و متنوعی است که منحصر به این منطقه است. این منطقه دارای تاریخ طولانی در ادبیات، هنر و موسیقی فارسی است. شهر سمنان به موسیقی سنتی اش که با سازهای محلی مانند دوتار و کمانچه نواخته می شود، شهرت دارد. این شهر همچنین به خاطر رقص سنتی خود به نام سمنانی که در مناسبت های خاص مانند عروسی ها و اعیاد مذهبی اجرا می شود، شهرت دارد. این استان دارای مکان های تاریخی متعددی از جمله شهر باستانی دامغان است که زمانی مرکز اصلی تجارت جاده ابریشم بوده است. استان سمنان محل زندگی جامعهای متنوع و پرجنبوجوش است که با سنتها و آداب و رسوم آن مشخص میشود. این منطقه حس اجتماعی قوی دارد و رویدادها و اجتماعات اجتماعی بخش مهمی از زندگی در استان است. این منطقه همچنین به خاطر مهمان نوازی خود مشهور است و بازدیدکنندگان همیشه به گرمی مورد استقبال قرار می گیرند. استان سمنان محل زندگی اقوام و اقوام مختلف از جمله فارسها، آذریها و ترکمنها است. سمنان در دوران اسلامي به يكي از مراكز مهم علم و فرهنگ تبديل شد. این استان همچنین نقش مهمی در تاریخ انقلاب ایران داشته است.
استان مازندران محل زندگی اقوام مختلف و فرهنگ متنوع است. ترکیبی از فرهنگهای گیلکی، مازندرانی و کردی که نشاندهنده موقعیت آن در تقاطع تأثیرات مختلف تاریخی و فرهنگی است. این منطقه دارای چندین جشنواره است، مانند نوروز (سال نو ایرانی) و جشن تیرگان. ساختار اجتماعی استان متنوع است و قبایل، طوایف و جوامع شهری به صورت مسالمت آمیز همزیستی دارند. این منطقه به مهمان نوازی معروف است. استان مازندران عمدتاً دارای اقتصاد کشاورزی است و شیلات و گردشگری سهم قابل توجهی در اقتصاد استان دارد. این منطقه دارای زمین های حاصلخیز است و محصولاتی مانند برنج، مرکبات، چای و گندم به طور گسترده کشت می شود. سواحل دریای خزر فرصت هایی را برای ماهیگیری و آبزی پروری فراهم می کند. این استان دارای چندین استراحتگاه و امکانات تفریحی است که آن را به یک مقصد گردشگری محبوب تبدیل کرده است. این استان دارای چندین منطقه صنعتی است که بخش تولید در سال های اخیر در حال گسترش است. این استان دارای زیرساختهای حملونقلی توسعهیافته است که چندین بندر، فرودگاه و بزرگراه آن را به سایر نقاط ایران و کشورهای همسایه مرتبط میکند.
در سال 1918 استان گیلان از اشغال روسیه استقلال یافت که به جمهوری گیلان منتهی شد. در سال 1920، رضاخان کنترل منطقه را به دست گرفت و آن را تا به امروز بخشی از خاک ایران کرد. استان گیلان نقشی حیاتی در تاریخ ایران و تحول تمدن ایرانی داشته است. ترکیب قومیتی شهر رشت یک روند منحصر به فرد مد را تسهیل می کند که در آن جوانان رنگارنگ ترین و شیک ترین لباس ها را می پوشند. این استان دارای انواع غذاهای سنتی محلی از جمله غذاهای ته چین، ترشی و باقالی قاتوق است. استان گیلان با داشتن سازهای محلی مانند تار و سه تار در کنسرت ها و به دلیل سابقه قوی در داستان نویسی حماسی به فرهنگ منحصر به فرد و غنی موسیقی معروف است. بخش صنعتی استان عمدتاً بر فرآوری مواد غذایی، نساجی، داروسازی و پتروشیمی متمرکز است. سایر صنایع شامل ساخت و چاپ مبلمان است که صنعت چوب در بخش صادرات پیشرو است. گردشگری یک بخش به سرعت در حال رشد است که عمدتاً توسط فرهنگ منحصر به فرد استان، سواحل بکر و منابع طبیعی گسترده هدایت می شود. گردشگری غذایی، با رستورانها و کافههای متعددی که غذاهای محلی ارائه میدهند، برترین بخش گردشگری منطقه است.
استان کردستان تاریخی طولانی و غنی دارد که به دوره های مختلف برمی گردد. ایرانیان از 10000 سال قبل از میلاد در این منطقه زندگی می کردند. امپراتوری ماد در قرن هشتم قبل از میلاد بر این منطقه حکومت می کرد و پس از آن امپراتوری هخامنشی (550-330 قبل از میلاد) و امپراتوری اشکانی (247 قبل از میلاد - 224 پس از میلاد) بر این منطقه حکومت می کرد. دیگر نیروهای مسلط در منطقه، امپراتوری ساسانی (224 - 651 پس از میلاد) و فاتحان عرب در طول قرن هفتم میلادی بودند. هنر کردی هم از هنر سنتی اسلامی و هم از اشکال مدرنتر نشأت میگیرد. به عنوان مثال، فرش یکی از جنبه های مهم هنر کردی است و این منطقه برخی از پیچیده ترین و زیباترین فرش های خاورمیانه را تولید می کند. این منطقه همچنین به خاطر منبت کاری و خوشنویسی خود شهرت دارد و بر اهمیت هنر در منطقه تأکید بیشتری دارد. جنبه های اجتماعی سنندج و سایر مناطق کردستان منحصر به فرد است و با سایر مناطق ایران متفاوت است. مردم کرد فرهنگ، زبان و سنتهای متمایز خود را دارند که با وجود سالها چالش های سیاسی و اجتماعی آن را حفظ کردهاند.
استان اردبیل نیز دارای سنت غنی داستان نویسی و فولکلور است. افسانهها و افسانهها بخش مهمی از فرهنگ استان هستند و نسلها به نسلها منتقل میشوند. داستان های زیادی از این منطقه را در بر می گیرد که از آن جمله می توان به قصه های بابک خرمدین، شیخ صفی الدین اردبیلی و دیگر قهرمانان محلی اشاره کرد. استان اردبیل منطقه ای است که به مهمان نوازی و سخاوت شهرت دارد. این استان محل زندگی جمعیتی متنوع از آذری ها، ترکمن ها و فارس هاست که قرن هاست در کنار هم زندگی مسالمت آمیزی داشته اند. مردم اردبیل به طبیعت صمیمی و صمیمی خود معروف هستند و با آغوش باز پذیرای بازدیدکنندگان هستند. این منطقه دارای منابع معدنی قابل توجهی از جمله مس، سنگ آهن و طلا است. صنعت معدن سهم قابل توجهی در اقتصاد استان دارد و فرصت های شغلی را برای بسیاری از مردم منطقه فراهم می کند. فرش های اردبیل به دلیل نقوش پیچیده، هندسی و رنگ های زنده شهرت جهانی دارند. این منطقه همچنین خانه بسیاری از آلات موسیقی سنتی مانند تار، سه تار و کمانچه است.
ویژگی ادبیات استان آمیختگی بی نظیر زبان پارسی و قزوینی است که ادبیات دیالکتیکی متمایزی را به وجود آورده است. این ادبیات متاثر از آثار شاعران و دانشمندان مشهوری چون حافظ و سعدی بوده است که آثارشان هنوز در سراسر ایران و خاورمیانه خوانده و تحسین می شود. استان مرکزی ایران مرکز اقتصادی ضروری ایران است که بخش کشاورزی و صنعتی پر رونق دارد. دشت های حاصلخیز و منابع آبی فراوان این استان، کشاورزی را به منبع اصلی درآمد بیشتر جمعیت استان تبدیل کرده است. این استان محصولات زراعی مختلفی از جمله گندم، جو، میوه و سبزیجات تولید می کند. بخش کشاورزی استان با وجود چندین سد بزرگ رونق گرفته است. بخش صنعت استان در سالهای اخیر با سرمایهگذاریهای جدید و ایجاد چند شهرک صنعتی جدید رشد چشمگیری داشته است. صنایع عمده این استان شامل سیمان، فولاد، پتروشیمی و صنایع غذایی است. شهر اراک دارای چندین مجتمع صنعتی مهم از جمله مجتمع فولاد اراک و شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران است. این استان همچنین دارای چندین رودخانه غنی از مواد معدنی از جمله قم، خمین و قره سو است که توسعه کشاورزی و صنعتی استان را بر عهده دارند.